W odróżnieniu od dwóch fotonicznych komputerów kwantowych, nowy komputer kwantowy będzie bazował na technologiach spułapkowanych jonów. Wspólny projekt pt. EuroQCS-Poland możliwy jest dzięki wsparciu Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i EuroHPC JU. Dostawcą rozwiązania sprzętowego będzie europejski lider w zakresie rozwoju technologii spułapkowanych jonów oraz ich zastosowań, austriacka firma AQT https://www.aqt.eu/.
– W ostatnich tygodniach udało nam się nie tylko skutecznie doprowadzić do podpisania kontraktu EuroHPC JU z firmą AQT, ale również poznać szczegółowy plan budowy oraz instalacji wszystkich komponentów nowego komputera kwantowego, który w połowie roku 2025 pojawi się w naszym ośrodku. Wygląda na to, że przed nami bardzo intensywny okres bliższej współpracy z dostawcą kwantowego systemu, który oprócz złożonego łańcucha dostaw elementów, będzie również owocował wieloma warsztatami w zakresie operacyjnego utrzymania i nadzoru oraz wykorzystania przez użytkowników nowej infrastruktury kwantowej – podkreśla dr hab. inż. Krzysztof Kurowski, koordynator projektu EuroQCS-Poland.
Ministerstwo Cyfryzacji będzie współfinansować zakup i instalację komputera kwantowego EuroQCS-Poland.
Właścicielem EuroQCS-Poland jest EuroHPC JU, a sama maszyna stanie w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, gdzie zostanie zintegrowana z infrastrukturą HPC i udostępniona użytkownikom z Europy. Pozwoli to również na zdalny dostęp do nowego komputera kwantowego krajowym użytkownikom poprzez działającą krajową sieć naukową PIONIER. Warto podkreślić, iż zgodnie z podpisanym kontraktem połowa współdzielonego zasobu komputera kwantowego będzie dedykowana dla krajowych użytkowników. Samą instalację komputera kwantowego dopełnia projekt integracyjny, realizowany przez konsorcjum EuroQCS-Poland, w skład którego wchodzi jeszcze dwóch polskich partnerów – Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i Creotech Instruments S.A., a także Uniwersytet Łotewski, a PCSS występuje w roli koordynatora.
– Komputery kwantowe to przyszłość. Pozwolą na radykalne przyspieszenie rozwiązywania skomplikowanych problemów obliczeniowych, takich jak modelowanie molekularne, optymalizacja procesów czy analiza dużych zbiorów danych. Komputery kwantowe mogą znacznie zwiększyć efektywność w dziedzinach, takich jak medycyna, kryptografia, finanse oraz sztuczna inteligencja, dając instytucjom badawczym oraz podmiotom komercyjnym przewagę konkurencyjną oraz możliwość przełomowych odkryć. Polska powinna być europejskim liderem rozwijania i wykorzystania tej technologii – podkreśla wicepremier i minister cyfryzacji, Krzysztof Gawkowski.
Oprac. Magdalena Baranowska-Szczepańska