Prof. dr hab. inż. Roman Wyrzykowski jest członkiem Rady Konsorcjum PIONIER od początku jej istnienia. W rozmowie z Magdaleną Baranowską- Szczepańską opowiada m.in. o kierunkach rozwoju nowoczesnych technologii obliczeniowych.
Magdalena Baranowska-Szczepańska (M.BS.): MSK CzestMAN świadczy usługi obliczeniowe, umożliwia rozwój lokalnych serwisów www, serwisów baz danych i serwisów bibliotecznych. Zapewnia szybki dostęp do krajowych i zagranicznych centrów komputerów dużej mocy. Umożliwia udział zespołów badawczych z różnych ośrodków naukowych we wspólnych projektach badawczych. Które z usług kiedyś, a które dziś są najbardziej popularne wśród Użytkowników?
prof. dr hab. inż. Roman Wyrzykowski (R.W.): – Wciąż najbardziej popularna była i jest kwestia dostępu do Internetu. To jest podstawowa usługa, którą my świadczymy. Ale oczywiście w związku z realizacją rozmaitych projektów KMD, PLATON, PRACE-LAB, portfolio naszych usług się rozszerzyło. I tu należy wspomnieć o usługach obliczeniowych oraz wydajnego przechowywania danych z wykorzystaniem szybkich dysków. One są bardzo istotne z punktu widzenia rozwoju usług dla komercji. Poza tym w minionym roku, ze względu na rozprzestrzenienie się wirusa Covid 19, niezwykle popularna była również usługa zdalnego nauczania. Nasz MAN zapewnił wdrożenie i utrzymanie własnej platformy, która była wykorzystywana przez całą uczelnię. Została ona maksymalnie dostosowana do naszych potrzeb.
M.BS.: Sztuczna inteligencja, Internet Rzeczy i wszechobecny Internet gigabitowy zmienią życie każdego z nas. Ale nie każdy zdaje sobie sprawę z rozwiązań, jakie trafią w nasze ręce dzięki zastosowaniu technologii przyszłości w praktyce. Jak młode pokolenie, z którym ma Pan Profesor kontakt na salach wykładowych, wykorzystuje tę szansę?
R.W.: – To jest trudne pytanie, bo trzeba sobie jasno wyjaśnić, że jesteśmy dopiero na początku rozpowszechniania tej technologii w naszym kraju. Mówimy o niej oczywiście w czasie zajęć, na wykładach, tematy takie pojawiają się podczas prac nad projektami czy prac dyplomowych. Jednakże bardziej powszechne korzystanie z tych usług odbywa się na razie na zasadzie użytkownika. Ale nam zależy jednak, by być twórcą, a nie użytkownikiem. Wszyscy na świecie będą użytkownikami, a decydującą rolę odgrywać będą te kraje, które będą miały twórców. Tworzenie nowych usług na podstawie tych technologii jest przyszłością. Chodzi o aktywny udział, a nie pasywny. Te technologie niosą za sobą także zagrożenie, o czym trzeba pamiętać. Na początku 2020 roku w serwerowni Miejskiej Sieci Komputerowej pojawił się pierwszy w Polsce wysokowydajny serwer do obliczeń sztucznej inteligencji. Wychodząc na przeciw tym zagrożeniom otworzyliśmy właśnie na uczelni nowy kierunek Cyberbezpieczeństwo, w które angażuje się także MAN.
M.BS.: Już dziś cały postęp współczesnej nauki i techniki opiera się o obliczeniach. Co Pana Profesora zdaniem będzie miało kluczowy wpływ na rozwój nowoczesnych technologii obliczeniowych i w którą stronę będzie on podążał?
R.W.: – Dominującą tendencją rozwoju jest przeniesienie usług do chmur. One są najbardziej popularnym środowiskiem, bo dają duże możliwości, są również korzystne ekonomicznie. Szczególnie jest to widoczne w komercji, ale i badaniach. Tradycyjne podejście do rozwoju systemów komputerowych osiągnęło punkt nasycenia. Rozwój wydajności współczesnych systemów komputerowych nie jest taki szybki jak kiedyś i dlatego trwają poszukiwania nowych architektur komputerowych. I z jednej strony ważna jest specjalizacja przejawiająca się w budowie akceleratorów obliczeniowych i architektur dedykowanych do nowych zastosowań np. zagadnień sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego. Zamiast programowania możliwe stanie się tworzenie specjalizowanych układów scalonych, które rozwiązywać będą pewną klasę problemów. Tak postąpiło na przykład Google parę lat temu, gdzie stworzyło dedykowany układ do sieci neuronowych. W przyszłości będą także szeroko wykorzystywane całkowicie nowe architektury kwantowe, a także neuromorficzne, które starają się naśladować budowę i funkcjonowanie mózgu ludzkiego.
Magdalena Baranowska-Szczepańska