Tag: #035

NORDUnet, stowarzyszenie akademickich i badawczych sieci państw skandynawskich, spotyka się co dwa lata na trzydniowej konferencji, popularnie zwanej NDN. Wydarzenie to, skupiające specjalistów z obszaru nauki, sieci i nowych technologii przez trzy dni, od 10-12 września, w trzech ścieżkach merytorycznych, pozwoliło na prezentację kilkudziesięciu zagadnień badawczych i edukacyjnych, także w ramach współpracy europejskiej i międzynarodowej.

Program, podobnie jak na GÉANT-owej konferencji TNC, zawierał sesje plenarne, szybką sesję 5-minutowych sesji lightning talks oraz spotkania dodatkowych grup roboczych. Ze względu jednak na specyficzny charakter, ilość uczestników była ograniczona do niespełna 300 osób; to pozwoliło na stworzenie bardziej kameralnej atmosfery, gdzie długie przerwy między sesjami oraz spotkania społecznościowe wykorzystano na kuluarowe rozmowy specjalistów i naukowców.

Tym razem konferencja gościła w norweskim Bergen, którego historyczna dzielnica Bryggen, wraz z drewnianymi, kolorowymi domkami pamiętającymi czasy hanzeatyckiego handlu, stała się na trzy dni stolicą nordyckiej zaawansowanej technologii sieciowej. Całość spotkania zamknęła się bowiem w przytulnych wnętrzach hotelu Radisson Blu, wpasowanego idealnie w zarys tego miejsca.

Część prezentacji, poza najnowszymi trendami technologii, przedstawiała lokalny aspekt wdrożeń i specyfiki wykorzystania. Niezwykle ciekawie wyglądał raport z najnowszych badań z użyciem aplikacji i urządzeń monitorujących aktywność wulkaniczną na Islandii, sensoryczne badania światłowodów pod dnem morskim czy też szerokich prac naukowych w rejonie norweskiego terytorium koła podbiegunowego. Wśród zaproszonych na konferencję osób nie zabrakło także zaprzyjaźnionych instytucji i sieci badawczych spoza Skandynawii. Polski wkład w technologie kwantowe wniósł Piotr Rydlichowski (PCSS), rozwój oprogramowania eduMeet opisał Bartek Idzikowski (PCSS) a Ivana Golub (PCSS) przedstawiała oprogramowanie MetraNOVA podczas sesji o sieciowym monitoringu. Na zaproszenie organizatorów konferencji zespół realizacyjny z PCSS zadbał także o obsługę multimediów, oprawę graficzną i dźwiękową na sali plenarnej oraz wsparł ekipę z NORDUnet w transmisji strumieniowej z konferencji.

Kolejna konferencja już za dwa lata, tym razem w szwedzkiej części Laponii, w Lulea nad Zatoką Botnicką!

Damian Niemir
foto: Anna Goscinna-Poulsen (NORDUnet)

Połączenie typu pathfinder link pomiędzy Brunszwikiem (Physikalisch-Technische Bundesanstalt, Niemcy) a Poznaniem (Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, Polska) zostało zrealizowane w kooperacji sieci GÉANT oraz sieci PIONIER. Sama instalacja przebiegła bardzo sprawnie i zakończyła się zaledwie tydzień po udostępnieniu włókien po stronie niemieckiej.

Połączenie pomiędzy niemieckim narodowym instytutem metrologicznym (PTB) a PCSS zostało zainstalowane na parze włókien światłowodowych udostępnionych przez sieć PIONIER na terenie Polski (~270 km) oraz wydzierżawionych przez sieć GÉANT na terenie Niemiec (~420 km). Łącznie link ten ma długość aż 690 km i posiada 10 punktów wzmocnienia sygnału ILA (2 x 10 wzmacniaczy dwukierunkowych). W linii został użyty jeden regenerator systemu ELSTAB do transferu czasu (1PPS) i częstotliwości RF (10 MHz). Natomiast połączenie do transferu nośnej optycznej udało się zrealizować bez dodatkowych punktów regeneracji sygnału. Obydwa typy transmisji są przesyłane tym samym włóknem światłowodowym. Do realizacji tego linku użyte zostały urządzenia transmisyjne dostarczone przez PCSS, a opracowane i wyprodukowane w Polsce przy współpracy Akademii Górniczo-Hutniczej i PCSS.

Realizacja tego projektu możliwa była dzięki aktywnemu wsparciu sieci GÉANT oraz licznej grupie osób stowarzyszonych w ramach różnych projektów europejskich, dotyczących światłowodowego transferu T/F – to dzięki ich zjednoczeniu i zaangażowaniu wytworzona została masa krytyczna, niezbędna do rozpoczęcia budowy sieci o ogólnoeuropejskim zasięgu.

Ze strony AGH swój olbrzymi wkład wnieśli Przemysław Krehlik, Łukasz Śliwczyński, Łukasz Buczek oraz Jacek Kołodziej, wdrażając nowatorskie pomysły z dbałością o najwyższą jakość projektowanych rozwiązań. W projekt zaangażowany był również zespół z PCSS pod kierownictwem Artura Binczewskiego.

Na koniec (w formie wykresu) publikujemy wynik krótkiej ewaluacji linku PCSS->PTB->PCSS (2×690 km). Więcej szczegółów i wyników zostanie przedstawionych na spotkaniu SIG-TFN, które odbędzie się 16 i 17 października w Amsterdamie.

Krzysztof Turza

W nagraniu nasz ekspert wyjaśnia słuchaczom nie tylko to, czym jest światłowód, ale też jakie korzyści ze sobą niesie i dlaczego tak ważne jest w tym kontekście bezpieczeństwo.

– Sieć PIONIER jest wyjątkową siecią dlatego, że dysponujemy własnymi kablami światłowodowymi i w tych kablach udało się umieścić dwa typy włókien – opowiada Piotr Turowicz i dodaje, że: – Doktor Stroiński, który roztaczał wizję budowy tak, żeby spełniała jak najwyższe standardy i była odporna na przyszłe rozwiązania transmisyjne, widział potrzebę rozszerzenia prostej konstrukcji kabla o dodatkowe włókna. I w sieci PIONIER mamy obecnie dwa rodzaje włókien światłowodowych.

Więcej o tym, jakie tam są włókna oraz wiele innych istotnych i ciekawych informacji, dowiedzieć się można podczas odsłuchu całej rozmowy, którą przeprowadziła Agnieszka Wylegała i Błażej Oczkowski. Tytuł odcinka brzmi: Światłowód – wiele włókien, jeszcze więcej możliwości. 

https://www.pcss.pl/psnc-digital-future-talks-swiatlowod-wiele-wlokien-jeszcze-wiecej-mozliwosci/

Wszystkie odcinki podcastów dostępne są TUTAJ.

Magdalena Baranowska-Szczepańska

W odróżnieniu od dwóch fotonicznych komputerów kwantowych, nowy komputer kwantowy będzie bazował na technologiach spułapkowanych jonów. Wspólny projekt pt. EuroQCS-Poland możliwy jest dzięki wsparciu Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i EuroHPC JU. Dostawcą rozwiązania sprzętowego będzie europejski lider w zakresie rozwoju technologii spułapkowanych jonów oraz ich zastosowań, austriacka firma AQT https://www.aqt.eu/.

– W ostatnich tygodniach udało nam się nie tylko skutecznie doprowadzić do podpisania kontraktu EuroHPC JU z firmą AQT, ale również poznać szczegółowy plan budowy oraz instalacji wszystkich komponentów nowego komputera kwantowego, który w połowie roku 2025 pojawi się w naszym ośrodku. Wygląda na to, że przed nami bardzo intensywny okres bliższej współpracy z dostawcą kwantowego systemu, który oprócz złożonego łańcucha dostaw elementów, będzie również owocował wieloma warsztatami w zakresie operacyjnego utrzymania i nadzoru oraz wykorzystania przez użytkowników nowej infrastruktury kwantowej – podkreśla dr hab. inż. Krzysztof Kurowski, koordynator projektu EuroQCS-Poland.

Ministerstwo Cyfryzacji będzie współfinansować zakup i instalację komputera kwantowego EuroQCS-Poland.

Właścicielem EuroQCS-Poland jest EuroHPC JU, a sama maszyna stanie w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, gdzie zostanie zintegrowana z infrastrukturą HPC i udostępniona użytkownikom z Europy. Pozwoli to również na zdalny dostęp do nowego komputera kwantowego krajowym użytkownikom poprzez działającą krajową sieć naukową PIONIER.  Warto podkreślić, iż zgodnie z podpisanym kontraktem połowa współdzielonego zasobu komputera kwantowego będzie dedykowana dla krajowych użytkowników. Samą instalację komputera kwantowego dopełnia projekt integracyjny, realizowany przez konsorcjum EuroQCS-Poland, w skład którego wchodzi jeszcze dwóch polskich partnerów – Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i Creotech Instruments S.A., a także Uniwersytet Łotewski, a PCSS występuje w roli koordynatora.

– Komputery kwantowe to przyszłość. Pozwolą na radykalne przyspieszenie rozwiązywania skomplikowanych problemów obliczeniowych, takich jak modelowanie molekularne, optymalizacja procesów czy analiza dużych zbiorów danych. Komputery kwantowe mogą znacznie zwiększyć efektywność w dziedzinach, takich jak medycyna, kryptografia, finanse oraz sztuczna inteligencja, dając instytucjom badawczym oraz podmiotom komercyjnym przewagę konkurencyjną oraz możliwość przełomowych odkryć. Polska powinna być europejskim liderem rozwijania i wykorzystania tej technologii – podkreśla wicepremier i minister cyfryzacji, Krzysztof Gawkowski.

Oprac. Magdalena Baranowska-Szczepańska

W Polsce sytuacja zaczęła się poprawiać, mimo że Wrocław i miejscowości na południowym zachodzie tego miasta nadal znajdują się w stanie alarmu powodziowego. Z września na maj 2025 roku przeniesione zostały obchody jubileuszu Wrocławskiego Centrum Sieciowo-Superkomputerowego.

Wielka woda na swojej drodze nie oszczędza nikogo i niczego.

– W Cieszynie doszło do awarii sieci elektroenergetycznej TAURON, co skutkowało brakiem zasilania naszego węzła z tej sieci. Wspólnie z kolegami z SIASK podjęliśmy działania zmierzające do utrzymania zasilania awaryjnego w węźle. Koledzy przez kilka dni byli na miejscu, gdzie pracował agregat. Mimo naprawy po stronie energetyki, w budynku wciąż nie udało się uzyskać zasilania z sieci – wyjaśnia Krzysztof Kołat z Działu Infrastruktury Sieciowej i Usługowej Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego.

Poza krótką przerwą udało się utrzymać połączenia sąsiednich NRENów (CESNET, ACONET, SANET), przechodzące przez ten węzeł.

Magdalena Baranowska-Szczepańska